دانلود رایگان جزوات حقوقی و وکالت چاپ و نشر پدیدار

جایگاه و اثرات بخشش در زندگی/ چند حدیث درباره عفو و گذشت

در حدیثی از امام صادق (ع) روایت شده که سه چیز از خصلتهای ارزشمند دنیا و آخرت است: بخشودن کسی که به تو ستم کرده است، پیوستن به کسی که از تو بریده است و بردباری ورزیدن هر گاه نسبت به تو رفتار جاهلانه ای شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، بخشش به نوعی اصيل ترين فضيلت است، چرا که اگر به ماهیت بخشش دقیق شویم خواهیم دانست که عفو و بخشش از عدالت برتر است، چرا که عدالت در جستجوي تنبيه است، ولي بخشش در جستجوي آشتي است.

متاسفانه دروغ گفتن، فريب دادن، بي تفاوتي، دلسردي، در مسئوليت كوتاهي كردن ديگري را مقصر جلوه دادن، ناسزا گفتن، خشونت و خيانت متاسفانه بارها اتفاق مي افتد، نه ميان بيگانگان، بلكه ميان دو نفر كه به هم خيلي نزديك هستند.

اعمالي اين چنين صدمات هيجاني زيادي به وجود مي آورد كه به راحتي از بين نمي رود و روابط به خطر مي افتد. اگر به بهبود روابط اهميت مي دهيم، نياز داريم هنر بخشش را تمرين كنيم. هيچ صدمه هيجاني نيست كه قابل بخشش نباشد با كمي كوشش مي توانيم رنجش ها را پشت سر گذاشته با عزيران و دوستانمان آشتي كرده و صلح و آرامش را به زندگی خود برگردانيم.

بخشش برخلاف تلافي كردن يك تكانه غريزي يا خود به خودي نيست. اگر از كسي برنجيم به صورت بازتاب مي توانيم بگوييم تلافي خواهم كرد، حسابش را كف دستش مي گذارم. از طرفي ديگر بخشش بايد رشد داه شود. بخشش انتخاب هيجاني خوب در نظر گرفته شده خوب انديشيده شده است كه ما اتخاذ مي كنيم تا آزادانه آنهايي را كه ما را از خود رنجانده اند ببخشيم. چون همان طور كه همه ما مي دانيم بخشش فقط بيان اين الفاظ نيست، من تو را مي بخشم، بلکه بخشش رها كردن خشم و رنجش است.

خوشبختانه براي اكثر ما هرگز وضعي پيش نمي آيد كه ناگزير باشيم متجاوز يا قاتلي را ببخشيم با اين وجود هر روز ما نياز داريم همسر، والدين، فرزند، همكار، دوست، همسايه يا حتي يك بيگانه را ببخشيم كه اين كار البته كار راحت و آساني نيست.

براي مردم راحت تر است بيگانه را ببخشند تا دوست يا عضو خانواده و كسي را كه مي شناسند و به او اعتماد دارند. در چنين مواقعي فقط مي توانيم به خودمان بگوييم در نهايت،كه ما مسئول آنچه ديگران بر سر ما مي آورند نيستيم ما فقط مسئول برخوردي هستيم كه با ديگران داريم.

نكته مهمتري هم هست كه اغلب در ستيزه هاي هيجاني با افرادي كه نزديك ما هستند ناديده مي گيريم. يك نزاع به ندرت مي تواند يكجانبه باشد و در حالي كه گناه طرف مقابل را بزرگ مي كنيم. كمي تفكر، كمي آرام گرفتن و درون گرايي تعادل را بر مي گرداند.

درباره بخشش در زندگی مشترک هم باید گفت ازدواج شاد و موفق ازدواجي است كه درآن بخشش، شكيبايي، تحمل و درك متقابل مرتب تمرين مي شوند. اگرزن و شوهر ياد نگيرند كه مرتب ببخشند و فراموش كنند ازدواج آنها به صورت يك رشته از اتهامات متقابل در مي آيد. ما به تواضع، اعتراف شجاعانه به اشتباهات خود نياز داريم تا همسرمان را ببخشيم و تازه اين چيزي است كه زن و شوهر را خرسند نگاه مي دارد.

در اینجا به چند حدیث از پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره بخشش و عفو اشاره می کنیم که اثبات کننده جایگاه والای بخشش در زندگی است.

- رسول خدا (ص) می فرماید: هر گاه خشمی برای شما پیش آمد، با عفو و گذشت آن را از خود دور کنید، زیرا در روز قیامت منادی ای ندا می دهد: هر که به گردن خدا مزدی دارد، برخیزد و کسی جز بخشایندگان برنخیزند، آیا نشنیده اید که خدای متعال فرمود: پس هر که گذشت کند و آشتی ورزد، مزدش با خداست.
- رسول خدا (ص) می فرماید: از گناهان مردم درگذرید، تا خداوند بدین سبب عذاب دوزخ را از شما دور گرداند.
- امام علی (ع) در فرمان حکومت مصر به مالک اشتر می فرماید: نسبت به آنان چونان حیوان درنده ای مباش که خوردنشان را غنیمت شماری، زیرا مردم دو گروهند: یا برادر دینی تو هستند، یا همنوع تو، که از ایشان لغزش سر می زند و در معرض درد و گرفتاریها قرار دارند و دانسته و ندانسته خلاف می کنند. بنابر این، همان گونه که خود دوست داری خداوند تو را ببخشاید و از خطاهایت درگذرد، تو نیز آنان را ببخش و از خطاهایشان درگذر، از بخشش و گذشت هرگز پشیمان مباش و از کیفر دادن خوشحالی مکن.
- امام علی (ع) می فرماید: زمانی که قدرت داری با گذشت باش و در زمان تنگدستی بخشنده و در عین نیازمندی ایثارگر، تا فضل تو به کمال رسد.
- امام باقر (ع) می فرماید: پیشمانی از گذشت، برتر و آسانتر از پشیمانی حاصل از کیفر دادن است.
- امام رضا (ع) می فرماید: هرگز دو گروه با هم رویاروی نشدند مگر این که با گذشت ترین آنها پیروز شد.